$12.97
Genre
Economics
Print Length
216 pages
Language
Marathi
Publisher
Jaico Publishing House
Publication date
1 January 2013
ISBN
9788184953695
Weight
316 Gram
कौटिल्य, ज्याला चाणक्य म्हणूनही ओळखले जाते, ते भारताचे सर्वकाळातील सर्वात प्रसिद्ध राजकीय अर्थशास्त्रज्ञ आहेत. त्यांनी आर्थिक क्रियाकलाप ही कोणत्याही राजकीय व्यवस्थेच्या कामकाजामागील प्रेरक शक्ती मानली. किंबहुना, महसूलला लष्करापेक्षा प्राधान्य दिले पाहिजे, असे सांगण्याच्या मर्यादेपर्यंत ते गेले कारण लष्कराला टिकवून ठेवणे सुव्यवस्थित महसूल व्यवस्थेतून शक्य होते.
कौटिल्य यांनी राज्याची कर आकारणी शक्ती मर्यादित करणे, कर आकारणीचे कमी दर असणे, कर आकारणीत हळूहळू वाढ करणे आणि सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे अनुपालन सुनिश्चित करणारी कर रचना तयार करणे यांचा सल्ला दिला. यशस्वी व्यापार करार स्थापित होण्यासाठी तो सर्वांसाठी फायदेशीर असायला हवा या आधारावर त्यांनी परकीय व्यापाराला जोरदार प्रोत्साहन दिले. त्यांनी जमीन, पाणी आणि खाणकामावर राज्य नियंत्रण आणि गुंतवणूक यावर भर दिला.
कौटिल्य हे खरे राजकारणी होते ज्यांनी अनुभव आणि दृष्टी यातील अंतर कमी केले. कौटिल्यासाठी सुशासन हे सर्वोपरि होते. त्यांनी गैरप्रकारांना आळा घालण्यासाठी प्रणाली आणि कार्यपद्धतींमध्ये अंगभूत तपासण्या आणि शिल्लक सुचवले. कौटिल्याच्या राजकीय अर्थशास्त्राच्या तत्त्वज्ञानातील अनेक सूत्रे समकालीन काळात लागू आहेत.
0
out of 5